Кансультацыя бацькам "Каб мова родная гучала!"
Часцей за ўсе бывае так, дзіця ідзе ў першы клас, а не толькі не ведае беларускай мовы, але, нават, ніколі і не чула яе меладычнасці і чысціні. Бацькі з жахам садзяцца з сынам, або з дачкой рабіць дамашнюю работу па-беларускай мове і адчуваюць, што ахапіць неахопнае адразу не атрымліваецца. Згублены нейкі перыяд часу, калі можна было далучаць дзіця да роднай мовы яшчэ з маленства. Што рабіць? Плаціць грошы рэпетытарам, альбо ёсць іншы варыянт рашэння праблемы? Прапануем маладым бацькам некалькі парад паступовага знаёмства дзяцей дашкольнага ўзросту з роднай мовай.
Па-першае, калі ваша дзіця наведвае дашкольную установу, то вы павінны ведаць, што наша дашкольная ўстанова працуе і праводзіць заняткі на беларускай мове ў групах "Сонейка" і "Вясёлка". Таксама, шмат увагі надзяляецца роднай мове на занятках "Развіццё маўлення". На іх рэалізуюцца задачы раздзела “Развіццё маўлення” вучэбнай праграммы дашкольнай адукацыі. Акрамя таго, праводзяцца фальклорныя святы, напрыклад “Багач”, “Свята ураджаю”, “Калядкі”, “Сустракаем вясну” і іншыя, на якіх дашкольнікаў знаёмяць з культурай беларускага народу, яго мовай, традыцыямі, абрадамі, рамёсламі. На гэтыя святы заўсёды запрашаюцца бацькі. Вось вам і першая ступень адукацыі маленькіх беларусаў.
А далей бацькам трэба развіваць дзіця самастойна ў сям’і. З чаго пачаць? Пачніце з калыханак, чытання кніжак-малютак, прывітання на роднай мове.
Затым звярніцеся да збораў ў садок у гульневай форме. “А давай апранацца па-беларуску!” – прапануйце малышу. І называйце яго адзенне: шкарпэткі, насоўка, кішэнька, каўнерык, гузікі, боцікі і г.д. Праз некалькі дзён ваша дзіця без памылак будзе знаходзіць адпаведную рэч, а потым і само назаве яе па-беларуску.
На кухне хай маці пазаве дачушку гатаваць ежу па-беларуску. Назвы садавіны, гародніны, электрапрыбораў дзеці запомняць хутка і з задавальненнем будуць ужываць іх у размове з іншымі людзьмі. Тым часам тата, займаючыся рамонтам кватэры, разам з сынам разбіраюцца, якія патрэбны цвікі, гаечныя ключы, дошкі, шпалеры і іншае.
Ідучы па вуліцы з маленькім грамадзянінам Беларусі, раскажыце яму аб памятніках архітэктуры вашага гораду, назавіце па-беларуску назвы крамаў, транспарту, дрэвы ў парку, хатніх і дзікіх жывёл. Не трэба навязваць малышу размову, калі ён змарыўся, хоча адпачыць або пагуляць. Рухайцеся паступова, але ўпарта і тады, калі ваша дзіця пойдзе у школу, вы убычыце, што нездарма бавілі з ім час, далучаючы яго да роднай мовы.
|
Вершы для дзяцей 3-4 гадоў Дожджык часта сыпаў, ліў, Па двары ручай паплыў. “Калі ласка”,”дзякуй”, “Добры дзень”- Ветлівымі словамі
З буйных ліп і бяроз Лісты валяцца. Шапацяць, шалясцяць
А як прыйдзе вясна-
Шумяць па-асенняму Заможная восень Пушча і бор; Прыйшла ў калгас, На полі калгасным Вялікі ўраджай. ПАЛЬЧЫКАВЫЯ ГУЛЬНІ Па чарзе датыкацца да стала тыльным бокам ручкі і далонькай: Матуля напячэ блінкоў Для дачушак ды сынкоў. Блін смятанай паліваем, Зверху цукрам пасыпаем, Лоўка трубачкай згарнем – І жуем, жуем, жуем!
Пеўнік раніцай прачнуўся, (Далонь угару, указальны палец абапіраецца на вялікі, астатнія расстаўлены ўгару). На дзвярах вісіць замок. (Дзеці складаюць свае ручкі ў замок). (Сагніце пальцы левай рукі ў кулачок, затым, слухаючы пацешку, па чарзе разгінайце іх, пачынаючы з вялікага пальца). Гэты пальчык – дзядуля, (Усімі пальчыкамі, апрача двух вялікіх, дзіця імітуе шчупальцы васьмінога). Восем пальчыкаў для ног – Адпачнём Нашы пальчыкі прачнуліся, Пацягнуліся, пацягнуліся… А гусак усё гагоча, Ускубнуць цябе ён хоча. Гульні па развіццю беларускага маўлення Змест. Дарослы паказвае карцінкі (сукенка, акуляры, штаны, капялюш і інш.). Дзіця называе: «Сукенка — маміна...» і г. д.
Паважаныя бацькі! Прапануем Вам беларускія сайты на якіх вы можаце знайсці матэрыял па навучанню дзяцей беларускай мове. "Буся" - чытанка-маляванка для дашкольнікаў http://www.veselka.by Народныя казкі для дзетак ад ЮНІСЕФ https://kazki.unicef.by Вершы.ru - нацыянальны паэтычны партал, на якiм вы знойдзеце вершы для дзяцей на беларускай мове. http://www.vershy.ru/category/vershy-dlya-dzyatsei Казкi беларускiя http://kazki.by |
